Osteopathie en primaire reflexen: waarom vroege bewegingspatronen belangrijk zijn voor de ontwikkeling van je kind
Kinderen ontwikkelen zich razendsnel in hun eerste levensjaren. Deze ontwikkeling gaat niet alleen over groei, maar ook over de manier waarop het zenuwstelsel rijpt. Een cruciaal – en vaak onderbelicht – onderdeel daarvan zijn de primaire reflexen. Dit zijn automatische bewegingen die al vóór of kort na de geboorte aanwezig zijn en normaal gesproken vanzelf verdwijnen naarmate het kind zich ontwikkelt.
Maar wat als deze reflexen blijven bestaan of niet goed integreren? Dan kunnen er problemen ontstaan met motoriek, gedrag, spraak, concentratie of zelfs emoties. Gelukkig is er een natuurlijke behandelmethode die helpt het lichaam weer in balans te brengen: osteopathie.
In deze blog ontdek je:
Wat primaire reflexen zijn
Waarom ze soms blijven ‘hangen’
Wat de gevolgen kunnen zijn bij kinderen
Hoe osteopathie helpt bij het integreren van deze reflexen
Wat zijn primaire reflexen?
Primaire reflexen (ook wel primitieve reflexen genoemd) zijn automatische bewegingspatronen waarmee de hersenstam van een baby reageert op prikkels. Ze zijn essentieel voor overleving in de eerste levensfase. Enkele bekende voorbeelden zijn:
Moro-reflex (schrikreflex)
ATNR (Asymmetrische Tonic Neck Reflex – “het schermergeweer”)
STNR (Symmetrische Tonic Neck Reflex)
Babinski-reflex
Rooting-reflex (zoekreflex naar voeding)
Palmar-grasp-reflex (grijpreflex)
Deze reflexen helpen de baby bijvoorbeeld bij het zoeken naar voeding, zich afzetten tijdens de geboorte, of reageren op gevaar. Ze worden bestuurd door de hersenstam en behoren zich in het eerste levensjaar geleidelijk terug te trekken, terwijl het bewust gecontroleerde zenuwstelsel (cortex) de controle overneemt.
Wanneer gaat het mis?
In een ideale ontwikkeling verdwijnen primaire reflexen vanzelf. Maar dit gebeurt niet altijd. Door invloeden rondom zwangerschap, geboorte of de eerste levensjaren kunnen reflexen actief blijven of te vroeg verdwijnen.
Mogelijke oorzaken van verstoorde reflexintegratie:
Traumas of spanning tijdens zwangerschap of geboorte (zoals vacuümverlossing, keizersnede, langdurige bevalling)
Vroege motorische beperkingen (zoals voorkeurshouding, afgeplat hoofdje, overstrekken)
Slechte buikligging of te weinig bewegen in de eerste maanden
Overprikkeling of stress in de babytijd
Chronische spierspanning of asymmetrie in het lichaam
Wanneer reflexen blijven bestaan, kunnen ze onbewust invloed blijven uitoefenen op houding, gedrag, motoriek en concentratie.
Wat zijn de gevolgen van niet-geïntegreerde reflexen?
Niet-geïntegreerde primaire reflexen kunnen leiden tot een breed scala aan klachten, zowel bij jonge kinderen als op latere leeftijd. Hier volgen enkele veelvoorkomende voorbeelden:
Motorische klachten:
Onhandige of houterige motoriek
Slechte balans of evenwichtsproblemen
Moeite met schrijven of fijne motoriek
Snel vermoeid bij inspanning
Gedrags- en leerproblemen:
Overactieve of juist passieve kinderen
Concentratieproblemen of snel afgeleid
Moeite met stilzitten (zoals bij ADHD)
Prikkelgevoeligheid of moeite met veranderingen
Emotionele gevolgen:
Snel schrikken of angstig reageren
Laag zelfvertrouwen door onverklaarbare moeite met dagelijkse taken
Frustratie, driftbuien of sociaal terugtrekken
Fysieke spanningen:
Overstrekken als baby
Problemen met spraak of slikken
Slaapproblemen
Voorkeurshouding of asymmetrische spierspanning
Veel van deze signalen worden door ouders opgemerkt, maar niet altijd gelinkt aan primaire reflexen.
Hoe osteopathie helpt bij niet-geïntegreerde reflexen
Osteopathie is een manuele therapie die gericht is op het herstellen van de bewegingsvrijheid in het hele lichaam: van botten en spieren tot organen en het zenuwstelsel. Osteopaten zoeken naar de oorzaak van functionele verstoringen – en dat is precies wat nodig is bij reflexproblemen.
Waarom osteopathie effectief is bij reflexklachten:
✅ Het richt zich op het vrijmaken van spanningen in het centrale zenuwstelsel
✅ Er wordt gewerkt op de schedelbasis, wervelkolom en hersenvliezen, waar veel reflexen ontstaan
✅ Osteopathie verbetert de doorbloeding en zenuwgeleiding in gebieden die betrokken zijn bij reflexontwikkeling
✅ Er is aandacht voor motorische patronen, lichaamshouding en asymmetrie
Met zachte technieken helpt de osteopaat het lichaam los te maken van oude spanningspatronen die de integratie van reflexen in de weg staan.
Osteopathisch onderzoek bij kinderen
Bij Osteopathie Movere in Haarlem begint de behandeling altijd met een uitgebreide intake. Er wordt gekeken naar:
Geboortegegevens (zoals ligging, duur, complicaties)
Ontwikkelingsmijlpalen (rollen, kruipen, lopen, spreken)
Gedrag, houding, prikkelverwerking en motoriek
Daarna volgt een lichamelijk onderzoek, waarbij de osteopaat met zachte palpatie onderzoekt hoe het lichaam beweegt, waar spanningen zitten en welke reflexmatige patronen nog actief zijn.
De behandeling: zacht, gericht en afgestemd op het kind
Een osteopathische behandeling bij kinderen is volledig aangepast aan de leeftijd en gevoeligheid van het kind. De technieken zijn:
Zacht en pijnloos
Gericht op ontspanning van bindweefsel, schedel, rug en zenuwstelsel
In balans met de spanningspatronen die bij de reflexen horen
Soms gecombineerd met ademhaling of lichte beweging
Vaak ervaren kinderen al na een paar behandelingen meer rust, minder spanning en verbetering in motoriek en gedrag.
Combinatie met reflexintegratie en bewegingstherapie
Osteopathie biedt een belangrijke fysieke basis om reflexen te kunnen integreren. Toch is het soms nodig om ook met bewegingstherapie aan de slag te gaan, zoals:
MNRI (Masgutova Neuro-Sensomotorische Reflex Integratie)
RMTi (Rhythmic Movement Training)
Psychomotorische kindertherapie
Sensorische integratietherapie
Osteopathie zorgt ervoor dat het lichaam en zenuwstelsel in balans zijn, zodat deze andere vormen van therapie beter “landen”.
Wanneer osteopathie overwegen bij reflexproblemen?
Overweeg een osteopathisch onderzoek als je kind:
Moeite heeft met motoriek, schrijven of balans
Vaak overprikkeld, snel boos of angstig is
Houterig beweegt of ‘anders’ loopt
Moeite heeft met concentratie of leren
Prikkelgevoelig is of slecht slaapt
Als baby overstrekken, reflux of voorkeurshouding had
Ontwikkelingsmijlpalen vertraagd of overgeslagen heeft
Ook bij hoogsensitiviteit, gedragsproblemen of aanhoudende spanning is het zinvol te kijken of reflexen meespelen.
Casussen uit de praktijk
Bij Osteopathie Movere zien we regelmatig kinderen bij wie de oorzaak van klachten terug te voeren is op niet-geïntegreerde reflexen. Enkele voorbeelden:
Casus 1 – jongen van 6 jaar
Moeite met schrijven en concentratie. Bleek nog een actieve ATNR te hebben. Na drie behandelingen verbeterde zijn schrijfmotoriek en was hij rustiger in de klas.
Casus 2 – meisje van 4 jaar
Regelmatig angstig en overgevoelig voor geluid. Actieve Moro-reflex vastgesteld. Na osteopathische behandeling minder schrikachtig en beter in haar vel.
Casus 3 – baby van 7 maanden
Wilde niet op de buik liggen, overstrekken en veel huilen. Behandeling gericht op schedel, diafragma en rug. Na twee sessies meer ontspanning en betere motorische ontwikkeling.
Waarom kiezen voor Osteopathie Movere?
Bij Osteopathie Movere in Haarlem werken we met zorg, rust en precisie. Je kind is geen optelsom van klachten, maar een geheel dat begrepen wil worden. We bieden:
🧠 Diepgaande kennis van neurologie en reflexontwikkeling
👶 Ervaring met baby’s, peuters en schoolgaande kinderen
👐 Zachte en kindvriendelijke benadering
🔍 Samenwerking met kinderfysiotherapie, logopedie en reflextherapeuten
Je kind wordt niet alleen behandeld, maar vooral begrepen.
Conclusie: primaire reflexen vormen de basis – osteopathie helpt bij integratie
Ongemerkt spelen primaire reflexen een sleutelrol in de ontwikkeling van kinderen. Als deze reflexen niet goed integreren, kunnen er uiteenlopende klachten ontstaan. Osteopathie biedt een natuurlijke, veilige en effectieve manier om het lichaam van je kind te ondersteunen in het loslaten van deze oude bewegingspatronen.
Door spanningen in het lichaam op te sporen en te behandelen, komt er ruimte voor groei, rust en ontwikkeling – zowel fysiek als emotioneel.
📍 Afspraak maken of meer weten?
Kijk op www.osteopathie-movere.com of neem direct contact op via 023-5277096 of info@osteopathie-movere.com. Lees ook mijn ander blogs over osteopathie bij kinderen
📌 Praktijk in Haarlem, Ramplaan 36, 2015 GX – gespecialiseerd in baby’s, kinderen en ontwikkelingsklachten.
